Karnawał wywodzi się z kultów płodności i z kultów agrarnych. Niektórzy antropolodzy wskazują, że jego początki sięgają nawet tzw. bachanaliów, czyli pełnych wina i zabawy, starorzymskich obchodów na cześć Bachusa (grec. Dionizosa). Natomiast sam zwyczaj – znany dzisiaj chrześcijanom jako karnawał – ukształtował się w średniowieczu. Warto dodać, że sama nazwa pochodzi od włoskiego słowa carnavale, które w wolnym tłumaczeniu oznacza „żegnaj mięso” (caro, vale).

W 2022 roku karnawał rozpoczął się 6 stycznia, czyli w dniu Trzech Króli, a zakończy się dzień przed Środą Popielcową – we wtorek 1 marca.

W tradycji chrześcijańskiej Środa Popielcowa oznacza początek Wielkiego Postu i czas oczekiwania na Wielkanoc. Do Polski karnawał dotarł w okresie odrodzenia. Nazywa się go często Zapustami – warto podkreślić, że nazwa ta funkcjonuje albo do określenia albo całego okresu od Nowego Roku do Środy Popielcowej, albo wyłącznie ostatnich (najbardziej rozpasanych) dni przed Środą Popielcową.

Najbardziej intensywnym czasem są ostatnie dni karnawału. W Polsce nazywamy je zapustami, ostatkami, kusymi (diabelskimi) dniami, kusakami lub mięsopustem (od słów mięsa, opust, czyli pożegnanie, opuszczenie, pożegnanie mięsa). Końcówka karnawału to okres, kiedy ludzie bawią się (radośnie), piją (bez umiaru) i jedzą (tłusto). W dawnych czasach we wszystkich domach gotowano dużo i obficie. Na ostatki nawet u chłopów kasze i kapusty kraszono skwarkami, a na stołach pojawiały się słonina i sadło.

Tradycji ludowych związanych z karnawałem – a zwłaszcza z ostatkami – jest mnóstwo. Na przykład w jednej z polskich wsi bywało tak:

Wieczorem w środę do karczmy wjeżdża na koniu postać nazywana Zapustem. Zapust obsypuje głowy komornic popiołem i wygania je miotłą. Gospodyni wywraca naczynie z wódką, zasypuje głowy popiołem i gasi światło. Tak kończą się zapusty i następuje Wielki Post.

Albo tak:

Sąsiedzi odwiedzają się w każdy dzień u kogoś innego. Każdy je wtedy do syta, podawane jest: mięso pieczone, placki, kiełbasy. We wtorek wieczerzę je się wspólnie o 8 po czym tańczy się po domu lub podwórzu. Około 10 każdy udaje się do domu, o 12 domownicy wstają od stołu i każdy udaje się na spoczynek mówiąc: „post, post”.

Niezależnie od tego, czy praktykujemy tradycję, warto spędzić karnawał radośnie i pozwolić sobie na trochę hulanek i swawoli.

---

Opr.: Ewelina Sawicka

Walentynki to święto na cześć św. Walentego. Zawiera ślady chrześcijańskiej i rzymskiej tradycji.

Obchodzi się je co roku 14 lutego. Nie jest to dzień wolny od pracy czy szkoły.

Uchodzi za dzień zakochanych, w którym ludzie obdarowują ukochaną osobę podarkami lub walentynkową kartką z wyznaniem miłości.

Czemu Św. Walenty jest patronem zakochanych?

Chrześcijanie uznają co najmniej trzech świętych o imieniu Walenty. Historia jednego ze św. Walentych zaczęła się, gdy cesarz Rzymu Klaudiusz II wydał zakaz udzielania ślubów młodym mężczyznom. Uważał on, że samotni mężczyźni są lepszymi żołnierzami. Św. Walenty stracił życie, gdyż przeciwstawił się jego woli i udzielał ślubów. Druga historia mówi o Walentym, który został stracony za pomoc prześladowanym. Z więzienia wysłał swojej miłości list z podpisem „From Your Valentine”.

A co z osobami nie będącymi w związku?

Osoby nie będące w związku odbierają ten dzień jako piętnujący ich życie singla. Niektórzy świętują w tym dniu antywalentynki wraz z innymi samotnym, np. imprezują.

Czemu akurat czerwone róże daje się ukochanej?

Czerwona róża była ulubionym kwiatem Wenus – bogini miłości. Drugim powodem jest to, że czerwony kolor oznacza silne romantyczne uczucia.

Czy ilość róż ma znaczenie?

Owszem ma, dla przykładu: jedna róża oznacza miłość od pierwszego wejrzenia, 33 znaczy „kocham Cię”, przy proszeniu o rękę partnerki trzeba ich aż 108, a 999 oznacza „zawsze będziemy razem”.

Czemu walentynki są 14 lutego?/p>

Jedni uważają, że powodem był dzień Płodności i Macierzyństwa obchodzony w starożytnym Rzymie właśnie 14 lutego. Inni zaś twierdzą, że obchodzi się go ku czci śmierci św. Walentego, który zmarł tego dnia.

Ciekawostki

1. W Słowenii Walentynki są dniem wiosny, dobrego zdrowia, patrona pszczelarzy i pielgrzymów.
2. W Finlandii i Estonii dzień ten oznacza – „dzień przyjaźni”. Wyróżnia się nie tylko swoich bliskich, ale również znajomych.
3. W Iranie w Walentynki miłość swą kieruje się do matek i żon.
4. Na Filipinach 14 lutego znacznie rosną ceny kwiatów szczególnie czerwonych.
5. Hiszpania zamieniła dzień ten na uroczystość róży.
6. W Japonii w Walentynki kobiety wręczają mężczyznom prezenty w postaci czekoladek i to wszystkim w swoim otoczeniu, natomiast na 14 marca przypada tzw. Biały Dzień kiedy to mężczyźni mają odwdzięczyć się kobietom. Przyjęto, że podarunki mają mieć wartość dwa, trzy razy większą niż dostali.
7. W Arabii Saudyjskiej w 2002 i 2008 roku policja religijna pilnowała zakazu sprzedaży artykułów walentynkowych.
8. Najbardziej fascynujący podarunek walentynkowy znajduje się w Indiach. Jest to Taj Mahal zbudowany przez cesarza Mogołów Shahjahan jako pomnik żony.
9. Około 3 procent ludzi posiadających zwierzęta w tym dniu wręcza prezent pupilowi.
10. 14 lutego organizowanych jest bardzo dużo ślubów.
11. W Stanach Zjednoczonych wysyła się ponad 155 milionów kartek walentynkowych. Więcej jest jedynie kartek z życzeniami na Boże Narodzenie.
12. Kościół Prawosławny obchodzi Walentynki 6 i 30 lipca.
13. W Brazylii święto to obchodzi się 12 czerwca.
14. W Kościele katolickim jest ośmiu Walentych, z czego aż trzech z 14 lutego.
15. Symbolami tego święta są czerwone serca, kwiaty, kartki i amor.
16. W Polsce walentynki obchodzone są od lat 90.
17. Kiedyś ludzie pisali walentynki za pomocą łatwych szyfrów/zagadek.

---

Opr.: Ewelina Sawicka